بر اساس روایت‌های تاریخی، سیزدهم رجب سال سی عام‌الفیل در شهر مکه، واقعه‌ای شگفت‌انگیز رخ داد. فاطمه بنت اسد، همسر ابوطالب، در حالی که درد زایمان او را فرا گرفته بود، به سمت کعبه رفت. به طرز معجزه‌آسایی دیوار کعبه شکافته شد و او به درون خانه خدا راه یافت. پس از سه روز، در حالی که نوزادی در آغوش داشت از کعبه خارج شد. این نوزاد، علی (ع) بود که به عنوان تنها انسانی که در خانه خدا متولد شده است، در تاریخ ثبت شد.
پدر امام علی (ع)، ابوطالب، بزرگ خاندان بنی‌هاشم و حامی سرسخت پیامبر اسلام (ص) بود. مادرش فاطمه بنت اسد، بانویی پاکدامن و باایمان که پیامبر (ص) او را مادر خود می‌خواند و پس از وفاتش، پیراهن خود را کفن او کرد و در قبرش خوابید تا از فشار قبر در امان باشد.
دوران کودکی علی (ع) مصادف با سال‌های سخت مکه بود. در شش سالگی، هنگامی که قحطی و خشکسالی شدیدی مکه را فرا گرفته بود، پیامبر اسلام (ص) برای کمک به عمویش ابوطالب که عائله زیادی داشت، سرپرستی علی (ع) را بر عهده گرفت. این سرآغاز دوران جدیدی در زندگی علی (ع) بود. او در خانه وحی پرورش یافت و از همان کودکی با فضائل اخلاقی و معنوی آشنا شد.
آن حضرت درباره این دوران می‌فرماید: “من همچون بچه شتر که دنبال مادرش می‌رود، پیوسته در پی پیامبر (ص) بودم و او هر روز پرچمی از اخلاق و فضیلت برایم برمی‌افراشت و به پیروی از آن فرمانم می‌داد.”
در این دوران، علی (ع) خصلت‌های ویژه‌ای داشت که او را از دیگر کودکان متمایز می‌کرد. هرگز بت نپرستید و به دامن شرک آلوده نشد. راستگویی و امانت‌داری او زبانزد خاص و عام بود. پیامبر (ص) او را “صدیق اکبر” (بسیار راستگو) و “فاروق اعظم” (جداکننده حق از باطل) نامید.
از وقایع مهم دوران نوجوانی امام علی (ع)، خوابیدن در بستر پیامبر (ص) در شب هجرت بود. در آن شب که “لیلة المبیت” نامیده می‌شود، مشرکان قصد جان پیامبر (ص) را داشتند، علی (ع) با فداکاری در بستر ایشان خوابید تا پیامبر (ص) بتواند از مکه خارج شود. این فداکاری چنان ارزشمند بود که خداوند آیه “و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله” (برخی از مردم جان خود را در طلب رضای خدا می‌فروشد) را در شأن او نازل کرد.
پیامبر (ص) به علی (ع) لقب “ابوتراب” (پدر خاک) داد. این نام‌گذاری پس از آن بود که پیامبر (ص) علی (ع) را دید که در مسجد بر روی خاک خوابیده است. این لقب چنان مورد علاقه امام علی (ع) بود که هر گاه کسی او را با این نام صدا می‌زد، شادمان می‌شد.
بعدی: بخش دوم: از بعثت تا رحلت پیامبر
مطلب فوق در تاریخ 20/3/2025 در کتابخانه بنیاد امام علی (ع) منتشر شده است.