اعتقاد به ظهور منجی و انتظار قیام شخصیتی موعود با نام مهدی (عج) از جمله باورهای اصیل و عمیق شیعیان است و بخشی از هویت و آرمان مشترک پیروان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) را تشکیل میدهد. اهمیت و محوری بودن این اعتقاد سبب شده است تا دشمنان این مکتب و آنان که برای ایجاد اختلاف و فتنه در میان مسلمانان تلاش میکنند، بر این موضوع تمرکز یابند و با جعل داستانهایی واهی یا بزرگنمایی جزئیات و حاشیههایی بیاهمیت، اصل این اعتقاد را زیر سؤال ببرند و شیعیان را به خرافهگرایی و خردگریزی متهم سازند.
این در حالی است که دلایل منطقی این اعتقاد، پیشینهٔ عمیق آن در تمامی ادیان الهی و مستندات فراوان و معتبر در منابع روایی اهل سنت، انتظار منجی موعود و اندیشه مهدویت را به بنیانی خدشهناپذیر تبدیل ساخته که نهتنها ظرفیت لازم را برای ایجاد وحدت و همدلی میان فرق اسلامی داراست، بلکه میتواند زمینهٔ همزیستی و همکاری میان پیروان همهٔ ادیان الهی را فراهم آورد.
تعداد بالای احادیث مرتبط با مهدویت در منابع مورد اعتماد اهل سنت و نقل و تأیید این موضوع از سوی دانشمندان بزرگ سنی، هیچ تردیدی باقی نمیگذارد که باور به ظهور مهدی موعود (عج) در انحصار شیعیان نیست و تمامی فرق اسلامی آن را بهعنوان عقیدهای ضروری و قطعی پذیرفتهاند. این موضوع نه تنها در دهها عنوان کتاب و رسالهٔ مستقل با موضوع امام مهدی (عج) که از سوی دانشمندان اهل سنت نگارش یافته بهروشنی مشخص است، بلکه در صحاح سته که مهمترین و معتبرترین منابع حدیثی آنان بهشمار میرود نیز با صراحت مورد تأکید قرار گرفته است.
البته دیدگاه فرق اسلامی در همهٔ ابعاد و جزئیات عقیدهٔ مهدویت یکسان نیست. جنبههایی از این باور در میان مذاهب اصلی اسلامی یکسان و مشترک است و در بخشهایی از آن اختلاف نظر وجود دارد. برای شناخت بهتر موضوع لازم است این نقاط اشتراک و اختلاف را بشناسیم و به پرسشها و شبهات پیرامون آن پاسخ دهیم.
بعدی: نقاط اشتراک
قبلی: موعود ادیان
مطلب فوق در تاریخ 20/3/2025 در کتابخانه بنیاد امام علی (ع) منتشر شده است.